Hà Nam nằm ở vùng châu thổ sông Hồng và là cửa ngõ của thủ đô Hà Nội. Hà Nam mạnh về sản xuất nông nghiệp hàng hoá, chế biến nông sản thực phẩm và du lịch sinh thái. có rất nhiều đặc sản có thể mua làm quà khi ghé thăm nơi đâyVới địa hình và đa dạng về các loại cây trồng cũng như hệ sinh thái người dân Hà Nam đã tận dụng những gì tạo hóa ban tặng để chế biến ra các món ăn ngon nổi tiếng trên khắp cả nước và trở thành Những Đặc sản không thể bỏ qua khi ghé thăm Hà Nam.
Cá Kho Làng Vũ Đại:
Có lẽ món ăn nổi tiếng nhất của Hà Nam chính là món Cá Kho Làng Vũ Đại. Món cá kho được chế biến và sản xuất ngày tai ngôi làng Vũ Đại trong tác phẩm Làng Vũ Đại Ngày Ấy của cố nhà văn liệt sĩ Nam Cao với nhân vật Bá Kiến, Chí Phèo, Lão Hạc, Thị Nở...
Món ăn được chế biến một cách rất cầu kỳ công phu với các nguyên liệu gia vị sẵn có ngay tại làng. Những người dân làng nơi đây truyền miệng nhau công thức gia truyền để kho được những niêu cá ngon có hương vị đặc trưng mà không nơi nào có được.
Nguyên liệu được chọn làm món ăn này thường là cá trắm đen được làm sạch rồi đặt vào niêu đất. Dưới niêu được lót một lớp riềng nhằm tránh cho cá bị cháy khi kho suốt 10 – 12 giờ. Cá kho niêu đất Vũ Đại đúng điệu là khúc cá có màu nâu sậm, thịt mềm và xương tan… khi ăn không phải bỏ đi chút nào.
Xem thêm: Đặt mua cá kho làng Vũ Đại tại Hà Nội
Bánh Cuốn Phủ Lý:
Bánh cuốn vốn là thức bánh quen thuộc của người dân mọi nơi, nhưng bánh cuốn Phủ Lý lại có hương vị rất riêng, nhẹ nhàng mà tinh tế.
Bánh cuốn Phủ Lý thường là loại bánh không có nhân,được ăn kèm với chả nướng. Để làm ra những miếng chả thơm ngậy, người ta tiến hành tẩm ướp thịt cùng với gia vị rồi xiên vào que tre nướng trên than hồng chứ không nướng đại trà trong vỉ sắt. Món ăn ngon hơn khi ăn cho thêm vài giọt tinh dầu cà cuống.
Mắm Cáy Bình Lục
Ở tỉnh Hà Nam, cáy có nhiều ở các vùng nước lợ như huyện Thanh Liêm, huyện Bình Lục, huyện Kim Bảng… Nhưng nghề làm mắm cáy phát triển mạnh nhất là ở huyện Bình Lục.
Mắm cáy được chế biến hết sức công phu. Những con cáy nhỏ được lột hết yếm, bóc trắng rồi giã cho thật nhuyễn, dau đó trộn muối rồi đem ủ kín trong vại. Sự cầu kỳ của món ăn đòi hỏi người dân phải phơi được đủ nắng, đủ sương sao cho thật ngấu rồi mới đem dùng.
Xem thêm: Quy trình chế biến mắm cáy bình lục
Bún Cá Rô Đồng
Bún cá rô đồng Hà Nam cuốn hút người ăn bởi lớp thịt vàng ruộm xen lẫn với màu xanh của rau cải, cùng vị ngọt thơm của nước dùng…
Sự cầu kỳ của món ăn được thể hiện khi các đầu bếp chọn loại cá rô đồng chính hiệu của vùng quê chiêm trũng chứ không phải cá rô phi hzy cá rô lai được bán đại trà trong các chợ.
Bún Tái Kênh
Bún Tái Kênh có sợi trắng trong, dẻo dai và săn sợi mà không cần nhờ tới chất tẩy trắng, hay chất bảo quản. Làm bún được xem là nghề truyền thống của làng Tái Kênh thuần nông này.
Trong các hộ gia đình nơi đây, mọi thành viên đều có thể tham gia vào các công đoạn làm bún.
Bánh Đa Kiện Khê
Bánh đa Kiện có nhiều vừng giòn tan và bùi thơm nhất tỉnh Hà Nam. Nhai lâu trong miệng sẽ cảm nhận được vị ngọt thanh giản của bột gạo tự nhiên.Khác với bánh đa của nhiều địa phương khác, bánh đa Kiện Khê còn tạo ra hương vị riêng cho bánh bằng cách kết hợp nó với những món sẵn có như chuối tiêu hay cùi dừa
Vị ngọt mềm của chuối chín làm dịu đi cái khô giòn của bánh đa nhưng lại tăng độ ngọt quả là một sáng tạo khá bất ngờ. Trong khi đó thì cùi dừa làm bánh đa đã bùi vừng nay còn béo và thơm hơn nữa cũng mang đến trải nghiệm hấp dẫn cho người thưởng thức.
Rượu Làng Vọc - Vọc Long Tửu
Làng Vọc có nghề nấu rượu gạo truyền thống từ bao đời nay. Dù tốn nhiều công sức và số lượng rượu làm ra không nhiều giống như các quy trình công nghiệp nhưng đổi lại, rượu làng Vọc lại an toàn và tạo được danh tiếng riêng.
Chỉ cần mở nắp chai rượu làng Vọc ra là sẽ thấy thơm ngào ngạt hương gạo, với vị đậm đà, ngọt mà không say và không đau đầu.
Chuối Ngự Đại Hoàng
Được biết đến là đặc sản tiến vua, chuối ngự vùng chiêm Đại Hoàng không giống với chuối ngự trâu quả to, ăn nhạt. Buồng chuối ngự khá nhỏ nhưng rất đẹp, quả căng tròn, màu vàng óng, cuống xanh, đầu ruồi có đến 3 chiếc tua cong đẹp mắt.
Chuối Ngự Đại Hoàng khi ăn có vị ngọt thơm, càng ăn lại càng thấy ngon.
Bánh đa nem làng Chều
Bánh đa nem làng Chều là loại bánh dùng để cuốn nem, có độ mềm và có độ dẻo cao, thơm của nắng, có vị ngọt của gạo pha lẫn chút mặn nhẹ của muối là một món đặc sản nổi tiếng ở miền Bắc Việt Nam, có xuất xứ từ làng Chều thuộc xã Nguyên Lý, huyện Lý Nhân, tỉnh Hà Nam. Bánh đa nem Làng Chều không những nổi tiếng về chất lượng thơm ngon, mà còn nổi tiếng vì lịch sử hình thành lâu đời với hơn 700 năm tuổi của làng nghề truyền thống nơi đây, có thể dùng để cuốn nem rán hoặc dùng cho các món cuốn rất hấp dẫn và thú vị.
