Trần Bá Luận, chủ cơ sở cá kho Trần Luận là người nông dân chân chất được biết đến như một tấm gương khởi nghiệp điền hình ở tuổi 50 với món đặc sản cá kho làng Vũ Đại ngon tuyệt, độc đáo và nổi tiếng cả trong nước lẫn nước ngoài.
Ông Trần Bá Luận tự tay đóng gói từng niêu cá kho gửi cho khách
Ông Luận sinh năm 1955 và lớn lên trong một gia đình nghèo khó và được thừa hưởng đức tính cần cù, chăm chỉ của gia đình. Năm 2005, thấy món cá kho truyền thống của làng mình được nhiều người từ nơi xa hay về tận nơi đặt mua để mang đi làm quà biếu, ông đã nảy ra ý tưởng thương mại hóa và kinh doanh món đặc sản cá kho làng Vũ Đại này.
Kế hoạch bắt đầu từ việc thiết kế ra sản phẩm, dĩ nhiên đã là người dân làng Vũ Đại (nay là làng Nhân Hậu, xã Hòa Hậu, huyện Lý Nhân, Hà Nam) thì ai cũng biết kho cá rồi, nhưng kho thế nào cho ngon và thiết kế sản phẩm làm sao để bán được thì lại là một vấn đề không đơn giản. Ông Luận là người đầu tiên nghĩ ra việc thiết kế hộp đựng niêu cá, lắp điện thoại bàn, in số điện thoại, thông tin liên hệ lên hộp cá trước khi gửi cho khách hàng. Nhờ đó, số điện thoại của nhà ông Luận hồi ấy dường như là kênh duy nhất để khách hàng hỏi thăm về món ăn này và đặt mua.
Quà quê thì rất quý, nhưng đã đưa ra thị trường thì cần phải chuyên nghiệp để tạo sự tin tưởng tuyệt đối cho khách hàng. Ông Luận đăng ký kinh doanh, lấy thương hiệu là "Cơ sở cá kho Trần Luận" , đặt tên sản phẩm là "Cá kho làng Vũ Đại" và đăng ký vệ sinh an toàn thực phẩm cho sản phẩm này. Khách hàng vừa được ăn ngon, vừa yên tâm về độ an toàn và rõ nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm. Tiếng lành đồn xa, càng ngày, cơ sở cá kho của ông Luận càng nổi lên như là cơ sở cá kho số một về lượng sản phẩm bán ra cũng như tính chuyên nghiệp trong kinh doanh.
Trò chuyện với ông Luận, chúng tôi thấy ông không chỉ là một người nông dân kho cá chân chất mà có những tố chất đáng quý của một người làm kinh doanh, một người khởi nghiệp với những khát khao mặc dù ông đã hơn 50 tuổi. Đối với ông Luận, không bao giờ là đủ, dừng lại có nghĩa là tụt lùi. Ông tiếp tục những ý tưởng mới, những sáng tạo mang tính chất đột phá, dẫn dắt cả một "làng nghề" cá kho.
Năm 2009, ông cùng với con trai Trần Bá Nghiệp (lúc này vừa học xong đại học) thiết kế website để đăng sản phẩm lên mạng, đồng thời thiết lập kênh phân phối sản phẩm tới tận tay khách hàng ở Hà Nội. Vậy là khách hàng có thêm phương án nữa để được thưởng thức cá kho hằng ngày một cách đơn giản. Cũng nhờ có website, báo chí, truyền hình biết đến cá kho Trần Luận nhiều hơn, và họ giúp cho món cá kho làng Vũ Đại của ông ngày càng trở nên nổi tiếng.
Tiếp tục, ông hợp tác với các đơn vị vận chuyển để thiết lập kênh phân phối trên toàn quốc, thậm chí cả nước ngoài. Nhờ những ý tưởng của ông, rất nhiều gia đình khác cũng học tập và đưa món cá kho đến mọi miền đất nước. Món cá kho làng Vũ Đại giờ đã trở nên nổi tiếng và là món ăn tiêu biểu của Việt Nam.
Giờ đây, năm 2017, sau hơn chục năm kinh doanh, ông Luận đang ngồi trên bộ tràng kỷ trong ngồi nhà 5 tầng vừa xây để phục vụ các đoàn khách du lịch về thăm quê hương nhà văn Nam Cao và thưởng thức cá kòa, người nông dân hơn 60 tuổi ấy vừa nói chuyện với chúng tôi, vừa tâm sự về chuyện khởi nghiệp, những khó khăn, những cảm xúc và những ý tưởng mới vẫn còn đang trong kế hoạch.
- Sưu tầm-